به نام خدا

 رابطه صبر و جهاد

 1-قبلا اشاره کردیم همه اعمال حسنه چون صلاه ، صیام ، جهاد و... همه تلاشهای متوکلانه چون صبر ستونهای خیام ایمان یک انسان را تشکیل می دهند و یک مومن واقعی همه این صفات زیبا وارزشمند را در درون خود نهادینه ساخته تا به کمال مطلوب وایمان واقعی برسد پس اولین و مهمترین نقطه مشترک صبر و جهاد در این اصل مهم است که بدون یکی از این صفات ایمان مومن ناقص است و بر ستونهای شکسته بنا شده است . جهاد و صبر هر کدام شعاعهای خورشید کمال هستند که در نهایت نوری برای رسیدن انسان به منبع اصلی نور محسوب می شوند بنابراین می توان گفت هر دو صفات زیبای یک مومن محسوب می شوند .

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ یَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أُوْلَئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ (15) حجرات

2- استمرار بر فعل نیک شرط مهم و اساسی است در ملکه شدن صفت نیک به بیان دیگر صبر واستمرار بر صفت و فعل نیک راه رسیدن به منبع خیر است جهاد بی استمرار وعدم صبر بر جهاد معنای جهاد فی سبیل الله را زیر سوال می برد و اجر جهاد را مورد تردید قرار می دهد بنابر این اصل(( جهاد ))و(( صبر بر جهاد)) دو صفت غیر قابل جدا سازی است که بی یکدیگر فاقد معنای است . در صدر اسلام عده بسیاری بر چهاد با دشمن تاکید می کردند ولی هنگامی که دستور بر جهاد آمد به بهانه های مختلف از این امر مهم سر باز زدند و صابران بر جهاد عده قلیلی بودند .

لاَّ یَسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُ أُوْلِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً وَکُـلاًّ وَعَدَ اللّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً (95) نساء

3- صبر و جهاد بر طبق آیات الهی میزانهای شناخت مومنین فرض شده است ، معیارهایی که صدق وکذب گفتارانسانها با ان روشن می شود ... این دو اصل ( صبر و جهاد ) ادعای بسیاری از انسانها است ولی هنگامه عمل به آن مشخص می گردد چه کسی در گفتار خویش صادق بوده و چه کسی تنها دانای بی عمل است .

وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنکُمْ وَالصَّابِرِینَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَکُمْ (31)  محمد

 أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا یَعْلَمِ اللّهُ الَّذِینَ جَاهَدُواْ مِنکُمْ وَیَعْلَمَ الصَّابِرِینَ (142) آل عمران

4- قبلا گفتیم صبر تنها یک صفت بی شناخت نیست بلکه عملی آگاهانه و متوکلانه است با این تعریف جهاد خود صبر است، هر دو راهی هستند برای رستن از ظلم و رسیدن به نور یا به بیان دیگر جهاد نوعی صبر است که به فرمان خدا در مراحلی از زندگی باید انجام داد چون هجرت ، جهاد بی استمرار و صبر بر آن ،جهاد نیست ، صبر زیر ساخت همه این افعال نیک است که افعال نیک بر این زیر ساخت بنا می شود وبه اوج می رسد .عمل خیر باید در طول زندگی استمرا داشته باشد تا راهی به سوی کمال باشد ...

ثُمَّ إِنَّ رَبَّکَ لِلَّذِینَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَاهَدُواْ وَصَبَرُواْ إِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ (110)‏ نحل

این استمرار در فعل جهاد به بهترین شیوه قابل بررسی است ، جهاد را دو قسم است

الف - جهاد با دشمن ( قسم اجتماعی جهاد )

ب) جهاد با نفس (جهاد اکبروقسم فردی جهاد )

استمرار و صبر بر هر دو گونه جهاد شرط عقل است ،جنگیدن با دشمنان اسلام با مال و جان و قلم ... برای حفظ کیان اسلام

جهاد با نفس که بالاترین جهادها است وصبر بر این جهاد و سخترین وزیباترین صبر ها است . که بر همه انسانها زن ومرد واجب است .

وَمَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا یُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ عَنِ الْعَالَمِینَ (6)‏ عنکبوت

5-با توجه به اینکه هر دوی این اعمال سخت و نشان ایمان مومن است پاداشهای بسیار مشترکی دارند که به برخی از انها اشاره خواهد شد

أُوْلَئِکَ یُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَیُلَقَّوْنَ فِیهَا تَحِیَّةً وَسَلَاماً (75)فرقان

أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا یَعْلَمِ اللّهُ الَّذِینَ جَاهَدُواْ مِنکُمْ وَیَعْلَمَ الصَّابِرِینَ (142)  آل عمرآن

پاداش هر دو بهشت

الَّذِینَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللّهِ وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ (20)‏ توبه

وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِینَ صَبَرُوا وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِیمٍ (35)فصلت

  پاداش (اعظم درجات )

تذکر : در بررسی چند نمونه از رابطه فروع دین وصبر به این نتیجه رسیدیم که هر کدام از فروع دین مبین اسلام ارتباط تناتنگ وزیبایی با صبر جلیل دارند و بر این باوریم که بررسی هر یک باب زیبایی خواهد گشود اما ما با بررسی چند نمونه فتح بابی می گشائیم بر اصول حقه اسلام و ارتباط این اصول با صبر.